Zoals wel blijkt uit de hoofdpagina van deze site, werk ik op twee fotografische gebieden: bruidsreportages en landschapsfotografie.
Een vreemde combinatie, zo op het eerste gezicht. Mensen vragen me nog wel eens waarom ik dat allebei doe. Snel foto's maken op een trouwfeest is nogal wat anders dan de contemplatieve aard van de landschapsfotograaf. Zeg maar een feestzaal 's avonds versus 's morgens vroeg in de bergen staan.
En verschillend zijn ze, in velerlei opzichten: techniek, gebruikte materialen, marketing, werkritme, doel. Maar ze sluiten wat mij betreft elkaar zeker niet uit! Een landschapsfotograaf kan een hoop opsteken van reportagewerk en een bruidsfotografie kan veel leren door zich de visie van een landschapsman eigen te maken.
In dit artikel verken ik de verschillen en overeenkomsten van beide genres en vertel ik hoe ze elkaar beïnvloeden. Ik hoop dat je het met plezier leest en geïnspireerd raakt om met verschillende soorten fotografie bezig te zijn.
Er zijn uiteraard vele verschillen tussen deze twee vormen van fotografie: technisch, esthetisch en zakelijk. Dit heeft alles te maken met het eindproduct dat de fotograaf aflevert. Een trouwalbum is iets heel anders dan een ingelijste landschapsvergroting - elk heeft zijn eigen doel.
Allereerst is er de filmkeuze: voor bruiloften gebruik ik hoofdzakelijk Fuji NPZ 800 negatief film (belicht als ISO 500). Deze film is geweldig bij weinig licht en binnen in gebouwen. Negatief film kan eventuele belichtsslordigheden goed aan - erg prettig bij de snelheid van gebeurtenissen tijdens een bruiloft. Voor landschapswerk gebruik ik Fuji Provia 100F diafilm. Precieze belichting is hierbij van groot belang. Weinig licht en binnenfotografie kunnen dan niet zonder statief, wat weer een ander werkritme met zich mee brengt.
Voor de meer geposeerde opnamen gebruik ik hetzelfde camerasysteem als voor landschap: eenRollei 6008i. Het meeste bruidswerk doe ik met een kleinbeeld spiegelreflex - mijn vertrouwde Pentax MZ5n en Metz 45CL4 flitser. Een ander formaat, een ander werkritme - snel, spontaan, in- en uitzoomen.
Als ik de Rollei gebruik, besluit ik hoe ik een foto maak met de camera op statief, waarbij ik het hele matglas bekijk (en onderwerp!) om de beste compositie te krijgen. Tijdens het snelle verloop van een trouwceremonie of feest, is er geen tijd voor zoveel nadenken over de compositie. Gewoon op je ruggemerg foto's maken en later beslissen of het een goed shot was of maar een middelmatige.
Het belangrijkste verschil zit 'm niet in het werkritme, maar in het doel van een fotograaf. Een landschap weergeven is wat anders dan een gebeurtenis documenteren. Het dient andere reacties bij de kijker op te roepen. Een goed bruidsalbum zal fijne herinneringen weer bovenbrengen en ontroeren door de emoties van de dag te laten zien. Goede landschapsfotografie kan ook emotioneel zijn, maar ook educatief of louter visueel plezierig. Het gaat niet om herinneringen (dat is volgens mij ook het verschil tussen foto's van toeristen en 'serieuze landschapsfotografie'.) - zelf al heb ik als fotograaf wel degelijk herinneringen bij mijn landschapsopnamen.
En tot slot: het zakelijk karakter van bruidsfotografie is totaal anders dan dat van landschapsfotografie. Het soort cliënt is anders (mensen op zoek naar een fotograaf om een van de belangrijkste dagen uit hun leven vast te leggen tegenover fotoredacteuren en kunstkopers) evenals het type contact dat je met ze hebt.
Het is relatief eenvoudig om te beginnen in de bruidsfotografie. Immers, enthousiaste amateurs worden vaak gevraagd wat foto's te schieten tijdens de bruiloft van vrienden - en zo rol je erin. Een contract krijgen met een stockbureau of gallery of veel foto's verkopen aan tijdschriften is veel lastiger.
Desalniettemin: de genres hebben ook veel gemeen!
De 'regels' van de esthetica zijn voor beide soorten fotografie hetzelfde, alhoewel een middelmatige compositie met een sterke emotionele inhoud toch een goede trouwfoto kan zijn. De visie die je als fotograaf nodig hebt is daarom ook hetzelfde. Gebruik maken van licht, vorm, perspectief, structuur en ritme - het geldt voor alle fotografie.
Ook hetzelfde is de concentratie die je nodig hebt om een goede foto te zien en te maken. Mijn artikel over kijken, zien, reageren, laten zien zou met slechts een paar kleine wijzigingen ook kunnen gaan over bruidsreportages. Je bewust zijn van wat er visueel gebeurt en precies dat vangen.
Bruiloften zijn een goede oefeningen in het voorkomen van fotografeer-aarzeling. Zal ik deze foto hier nemen, of nog even wachten op beter licht? Of moet ik nog een eind lopen voor een beter standpunt? Of zal ik maar een andere dag terugkomen als het licht beter is?
Tijdens een bruiloft moet je simpelweg wel foto's maken. Er is geen volgende dag, je kunt niet wachten op beter licht. Kijken, zien en afdrukken. De foto's moeten verslag doen van de hele dag en samen een album kunnen vormen. Je kunt niet enorm kieskeurig zijn voor wat betreft achtergrond, verlichting en weet ik niet al.
Anderzijds, een landschapsfotograaf is er op getraind te wachten op het beste moment, zich niet te laten opjagen maar hard te werken om de details op orde te krijgen. Dat is ook goed bij de officiële bruidsfoto's!
Er zijn een hoop dingen die ik met mijn landschapswerk geleerd heb, die ik kan gebruiken bij een bruiloft - en andersom natuurlijk. Het meest voor de hand ligt wel het gebruik van landschap als locatie voor bruidsfoto's. Ik denk dat ik me meer bewust ben van het landschapsaspect van een trouwlocatie dan de meeste andere reportagefotografen, die vaak alleen achter het bruidspaar aanlopen en verder niet veel zien.
Compositie en het gebruik van licht zijn van groot belang bij landschapsopnamen - en die ervaring gebruik ik ook bij mijn bruidswerk! Onbewust ben ik altijd bezig de omgeving te evalueren, het mogelijk gebruik van perspectief, bijzonder licht of wat dan ook. Het is uiteraard belangrijk daarbij steeds contact te houden met het paar - ideeën voor mogelijke foto's overleggen, hen op hun gemak stellen. Het is tenslotte hun dag!
En net zozeer beïnvloedt het bruidswerk mijn benadering van de landschapsfotografie. Vastleggen wat er gebeurt, de gevoelens (van het onderwerp en van degenen die later de foto's zullen bekijken), de verbindingen tussen mensen, hun omgeving, hun persoonlijke geschiedenis - het werk van een reportage fotograaf - is ook een interessant perspectief voor de landschapsfotograaf. Het landschap is altijd verbonden met de mensen, dieren en planten die erin leven [ zie ook benaderingen in de landschapsfotografie ]. Het landschap heeft geschiedenis en laat die zien. Een landschap kan ook vele betekenissen hebben voor de beschouwer.
Ook hebben bruiloften me geleerd onder alle omstandigheden te werken. Regen, overdadig zonlicht in de middag, lelijke gemeentehuizen, nerveuze mensen - ik moet foto's maken. En dat prober ik ook te doen in mijn landschapswerk. Er bestaan geen 'slechte omstandigheden' - het is (bijna) altijd mogelijk om goede foto's te maken [ vergelijk licht en landschapfotografie ]. ik moet alleen harder m'n best doen.
Beide fotografische genres vullen elkaar prachtig aan. Beide geven me veel voldoenning, wanneer mensen (of het nu cliëntem zijn of niet) de resultaten waarderen - mijzelf inbegrepen! Omdat ze verschillend zijn, helpen ze me om me stilistisch te ontwikkelen. Er vindt veel kruisbestuiving plaats!
Natuurlijk ben ik niet de enige fotograaf die in verschillende gebieden werkt. Alle combinaties van genres zijn gedaan. Ik hoop dat mijn verhaal je inspireert om met meer dan één soort fotografie bezig te zijn. Of het nu macro, architectuur, natuur of bruiloften zijn.
Waarmee niet gezegd is dat een close-up van een tijger met een bruid in zijn kaken temidden van een industriële omgeving altijd een prachtplaat zal zijn..
Dit artikel is geschreven door Wim van Velzen, © 2003.
Op- en aanmerkingen zijn welkom!De meeste van bovenstaande foto's zijn opgenomen in de verschillende bruiloft-gallerijen en landschapsportfolio's!
Het is ook mogelijk vergrotingen van deze foto's te bestellen of ze editoraal of commercieel te gebruiken.